کرمک در کودکان

■ کرمک چیست؟
کرمک‌ (Pinworm) یا کرم نشیمنگاهی، کرم‌های کوچک و سفیدی هستند که روده‌ها را آلوده می‌کنند. این کرم‌ها که ۶ میلی‌متر هستند، در حال حرک اطراف مقعد و مدفوع دیده میشوند.
کرمک بیشتر در کودکان دبستانی رخ میدهد، اما می‌تواند کودکان را در هر سنی، حتی در دوره‌ٔ شیرخوارگی درگیر کند به خصوص اگر آنها به مهدکودک‌های شلوغ میروند یا اینکه یکی از اعضای خانواده شان به کرمک مبتلا شده باشد. این کرم‌ها خطری برای سلامتی ندارند و به راحتی ریشه‌کن می‌شوند. آلودگی شدید به کرمک می‌تواند باعث کاهش وزن شود و در دختران عفونت ادراری یا عفونتی شکمی ایجاد کند.
■ چگونه می توان فهمید کودک به کرمک آلوده شده است؟
اگر فرزند شما کرمک گرفته باشد،مقعدش را شبها اکثرا می‌خاراند. اگر فرزندتان کودک زیر یک سال است نمیتواند به شما بفهماند که خارش دارد، اما مشکلات خواب مخصوصا شبانه، علائم هشدار هستند.کرمک‌ گاهی اوقات باعث تهوع و استفراغ نیز می‌شود.
برای مطمئن شدن از مشکل کرمک در کودکان شیرخوار کوچک می‌توانید شب یا اول صبح اطراف مقعد فرزندتان و اگر هنوز پوشک می‌پوشد، پوشکش را با استفاده از نور چراغ‌قوه بررسی کنید. از آنجا که کرم‌ها بیشتر شب‌ها ظاهر می‌شوند و روی پوست تخم‌ریزی می‌کنند، این بهترین زمان برای بررسی کردن پوشک کودک است.
اگر کرمک‌ها یا تخم‌هایشان را پیدا نکردید، خارش مقعد می‌تواند نشانهٔ مشکل دیگری مثل خشکی ناشی از تمیز کردن زیاد آن ناحیه با صابون باشد. پوست تحریک‌شده و قرمز در اطراف مقعد فرزندتان می‌تواند نتیجهٔ تحریک ناشی از راش پوشک، اسهال یا عفونت باکتریایی باشد.
اگر پوست بسیار قرمز و متورم به نظر می‌رسد و گرم باشد، ممکن است عفونی شده باشد. چرک یا ترشحات دیگر و بوی بد نیز از علائم عفونت است.
■ بچه‌ها چطور کرمک می‌گیرند؟
تخم‌های کرمک روی بعضی سطوح تا دو هفته می‌توانند زنده بمانند. بنابراین، کودک می‌تواند با لمس کردن یک شیء، مثلاْ اسباب‌بازی یا حوله‌ای که فرد آلوده به کرمک به ان دست زده است و سپس گذاشتن انگشتان خود در دهانش کرمک بگیرد یا می‌تواند با خوردن مواد غذایی آلوده‌شده توسط شخص مبتلا به کرمک، به آن آلوده شود.
تخم‌ها سپس به روده بزرگ وارد می‌شوند و در آنجاست که از تخم بیرون می‌آیند. بعد از آن، کرمک‌های ماده خود را از روده به مقعد می‌رسانند تا تخم ریزی کنند. کرم‌ها هنگام حرکت باعث خارش شدید می‌شوند که می‌تواند خواب کودک را بهم بزند.
هنگامی که کودک مقعد خود را می‌خاراند، تخم‌ها به زیر ناخن‌هایش میروند و وقتی او دست‌های خود را در دهانش می‌گذارد، چرخهٔ دیگری از آلودگی شروع می‌شود.
■ کرمک چطور درمان میشود؟
پزشک احتمالاً داروهایی برای کشتن کرمک‌‌ها به کودک میدهد. دکتر ممکن است توصیه کند که تمام خانواده تحت درمان با دارو قرار بگیرند، زیرا آلودگی به کرمک‌ به سادگی به سایر افراد خانواده منتقل می‌شود.
علائم آلوده شدن به کرمک معمولاً طی یک هفته پس از درمان از بین می‌رود، اما از آنجا که درمان فقط کرم‌ها را می‌کشد و نه تخم‌ها را، حتی اگر علائم از بین رفته باشد ممکن است پزشک از شما بخواهد دو هفته بعد درمان را تکرار کنید. تکرار درمان با هدف کشتن هر گونه کرمی که از زمان آخرین درمان از تخم درآمده است انجام می‌شود.
بعد از درمان، ممکن است در مدفوع کودکتان کرم‌های زیادی مشاهده کنید و برخی از آنها در حال حرکت و تکان خوردن باشند. این فقط بدان معنی است که کرمک‌ها در حال ترک بدن کودکتان هستند.
■ چگونه می‌توان از آلودگی مجدد به کرمک پیشگیری کرد؟
• برای جلوگیری از گیر افتادن تخم‌ها در زیر ناخن‌ها، آنها را همیشه کوتاه نگه دارید.
• زیر ناخن‌های کودک را با یک برس پاک‌کنندهٔ مخصوص ناخن تمیز کنید و ضدعفونی و خشک کردن کردن برس را هم رعایت کنید.
• کودک خود را هر روز حمام دهید. حمام دادن بچه‌ها هنگام بیدار شدن در صبح می‌تواند به از بین بردن تخم‌هایی که در طول شب تولید شده‌اند کمک کند.
• اگر فکر می‌کنید ممکن است یکی از کودکان خردسالتان کرمک داشته باشد اجازه ندهید آنها با هم حمام کنند.
• لباس زیر فرزندتان را هر روز عوض کنید.
• در طول روز پرده‌ها و کرکره‌های اتاق خواب را باز کنید تا آفتاب روی ملحفه‌ها، فرش‌ها، پرده‌ها و غیره بتابد، چون تخم کرمک به نور خورشید حساس است.
• نگذارید کودکتان ناخن‌هایش را بجود و انگشت شستش را بمکد.
• قبل از آماده کردن غذا و بعد از استفاده از دستشویی دستان خود را بشویید.
• اگر کودک هنوز پوشک می‌‌پوشد، دست‌هایتان را قبل و بعد از عوض کردن پوشک بشویید.
• از فرزندتان بخواهید دست‌هایش را قبل از غذا خوردن و بعد از استفاده از توالت بشوید یا اگر او خیلی کوچک‌تر از آن است که خودش بتواند آنها را خوب بشوید، خودتان این کار را برایش انجام دهید.
• در حین مقابله با آلودگی کرمک بهتر است که ملحفه‌های تختخواب را بیشتر از معمول، مثلاً هفته‌ای دو بار بشویید.
• اگر کسی در خانوادهٔ شما به خاطر آلودگی به کرمک تحت درمان است، لباس و ملحفه‌های همه‌ٔ اعضای خانواده را با آب داغ بشویید تا کرم‌ها و تخم‌های آنها از بین برود.
■  گروه های زیر نسبت به بیماری کرمک حساس تر هستند:
• کودکانی که در مهد کودک، پیش دبستانی و دبستان تحصیل می کنند
• اعضای خانواده یا مراقبان افرادی که آلوده شده اند
• فرادی که در موسسات یا سایر اماکن شلوغ، مانند خوابگاه ها، زندگی می کنند
• کودکان یا بزرگسالانی که قبل از خوردن غذا، دست های خود را نمی شویند.
• کودکانی که عادت به مکیدن شست دارند
متداول ترین و موثرترین داروها برای درمان کرمک در کودکان:
• مبندازول (ورموکس)
• آلبندازول (آلبنزا)
• پیرانتل پاموات
■ استفاده از سیر برای درمان انگل روده
سیر به دلیل خاصیت ضد باکتریایی و ضد قارچی خود عموماً برای درمان این نوع عفونت روده به کار می‌رود. شما می‌توانید مقداری خمیر تهیه کنید و سپس اقدام به رنده کردن سیر نمایید. سیر رنده شده را با خمیر قاطی کنید تا کاملاً به حالت صاف و یک دست درآید؛ پس از آن مقداری وازلین به این ماده اضافه کنید و این ماده را بر روی باسن و اطراف مقعد کودک بگذارید. این کار باعث کاهش خارش و از بین رفتن انگل در کودک خواهد شد.
■ استفاده از روغن نارگیل و روغن کرچک
روش دیگر درمان انگل روده در کودکان به این صورت است که شما باید مقداری روغن کرچک و روغن نارگیل را با یکدیگر مخلوط نمایید؛ پس از مخلوط کردن این دو روغن با یکدیگر می‌توانید مقداری از آن را در اطراف مقعد کودک بمالید. لازم به توضیح است که این روغن در کاهش خارش کودک بسیار مفید خواهد بود