هر انچه باید در مورد هیجان بدانیم.

■واکنش کلی و کوتاه به یک واقعیت غیر منتظره همراه با یک حالت عاطفی خوشایند یا ناخوشایند، هیجان نامیده می‌شود.
هیجان ترجمه لغت انگلیسی Emotion که از نظر ریشه لغت عاملی که ارگانیسم را به حرکت در می‌آورد، مثلا خشم، ترس، دوست داشتن.
مهارت مدیریت هیجانات، فرد را قادر می‌سازد تا هیجان‌ها را در خود و دیگران تشخیص داده، نحوه تاثیر آنها را بر رفتار بداند و بتواند واکنش مناسبی به هیجان‌های مختلف نشان دهد.
■ابعاد هیجان:
۱)بعد فیزیولوژیک: هر هیجانی یک سری تغییرات جسمی در بدن به وجود می آورد. مثلا شخصی که ترسیده، ممکن است دچار تپش قلب شود
۲)بعد شناختی: هر هیجانی به دنبال یک سری فکر ایجاد می شود. مثلا وقتی در خانه تنها هستیم صدایی بیاید فکر میکنیم دزد است و استرس سراغمان می اید.
۳)بعد رفتاری : به دنبال هر هیجانی که تجربه می کنیم یک سری رفتار نشان میدهیم.مثلا شخصی که خشمگین است رفتار پرخاشگرانه نشان می دهد.
■هیجانات منفی و مثبت:
•تعریف هیجان منفی:
به هیجان هایی مانند اضطراب، افسردگی، خشم، حسادت، ترس، احساس گناه، احساس ناکامی و غم هیجان منفی می گویند.
•تعریف هیجان مثبت:
به هیجان هایی مانند عشق، شادی، خنده و گریه از سر شوق هیجان مثبت می گویند.
■هیجان های اولیه و ثانویه
•هیجان‌های اولیه اولین پاسخ هیجانی هستند که در یک موقعیت احساس می‌کنیم؛ بنابراین اگر مورد تهدید قرار بگیریم، ممکن است احساس ترس کنیم.
•هیجان‌های ثانویه را می‌توان واکنش هیجانی به هیجان‌های اولیه تعریف کرد.
مثلا در یک موقعیت ترسناک، ممکن است ترس تبدیل به خشم بشود تا امکان مبارزه با فرد تهدیدگر فراهم شود
■چهار جزء وجود دارد که تجربه شما از هیجان را شکل میدهد:
افکار:  افکار شامل آن چیزی است که از ذهنتان می گذرد.
احساسات: احساسات تفاسیری هستند که به هیجاناتمان میدهیم. مثل: غم
حس های بدنی: آن چیزی هستند که شما در بدنتان احساس می­کنید.
تمایلات رفتاری: مثل میل به کناره­ گیری
■۶ هیجان پایه را بشناسید.
○هیجان خشم
خشم نوعی هیجان است که مغز ما نسبت به درد وارد شده از خویش نشان میدهد..نشانه هایش افزایش ضربان قلب،افزایش فشار خون…

○هیجان اندوه
این هیجان جز دسته هیجانات منفی است.زمانیکه بدون علت واضحی در شخص وجود دارند، وجود یک اختلال روانی است.از نشانه هایش:بی تحرکی، کاهش گردش خون، رنگ پریدگی صورت، سست شدن عضلات…
یک نشانه ثابت و دائمی اندوه این است که افراد به سرما حساسیت نشان میدهند و به سختی میتوانند خود را گرم نگه دارند.

○هیجان ترس
ترس یک هیجان ناخوش‌آیند است. بعضی از نظریه پردازان مثل جان واتسن و پال اکمن، ترس را از ساز و کارهای بقاء میدانند.

○هیجان شادی
هیجان شادی همراه با حس لذت، عشق، خوشبختی و خوشحالی می باشد. پژوهشگران به این نتیجه رسیده اند که خوشحالی منجر به تقویت سیستم دفاعی بدن و تقویت سیستم اعصاب میشود.
○هیجان تنفر
تنفر در مواجهه با یک محرک آزارنده که موجب رنجش می شود بوجود می آید، همراه با حرکاتی است که هدف آنها کنار زدن عامل اذیت کننده یا مراقبت فرد از آن عامل است.

○هیجان تعجب
این واکنشها فقط در مواقعی بروز می کنند که محرکهای شناخته نشده، مبهم، نامعلوم، شدید و ناگهانی وارد عمل می شوند. برانگیخته شدن بینایی و شنوایی، باز شدن دهان و چشمها و ابروان بالا کشیده شده را مبتوان از علائم هیجان تعجب دانست.

■وظایف هیجان
۱)آماده کردن ما برای پاسخ خودکار و سریع به تکالیف اساسی زندگی است.
۲)وظیفه دیگر هیجان این است که به تعامل اجتماعی کمک می‌کنند و روابط را ایجاد، حفظ و قطع می‌کنند.
■باید به این نکته توجه کنیم که :
وقتی فردی در حال تجربه هیجان غم است و سعی در سرکوب آن داشته باشد بعدها غم تلنبار شده تبدیل به افسردگی می‌شود.
وقتی فردی در حال تجربه کردن خشم است و آن را به درستی ابراز نکند، خشم تبدیل به پرخاشگری می‌شود. وقتی فردی ترسیده و هیجان ترسش را از روی خجالت انکار می‌کند بعدها دچار مشکلات اضطرابی می‌شود. پس با توجه به این صحبت‌ها متوجه می‌شویم که وجود هیجان‌ها و ابراز کردن درست و به موقع آن در سلامت روان افراد اهمیت دارد.