پرورش هوش کلامی در کودکان

■ ساده‌ترین تعریف برای هوش کلامی: میزان تسلط فرد به کلمات و توانایی استفاده درست از آن بر اساس مفهوم، صوت، ترتیب موقعیت و جمله‌بندی.
خیلی از کودکان به صورت ذاتی توانایی استفاده کردن از کلمات را به زیبایی دارند اما هوش کلامی یک مهارت است و این مهارت هم مثل مهارت‌های دیگر مانند دوچرخه سواری قابل آموختن است.
■ ویژگی‌های کودکی که هوش کلامی بالایی دارد :
• از خواندن و نوشتن لذت می‌برد.
• در ویرایش کردن بسیار توانمند است.
• از یادگیری کلمات باحال، معنی‌دار و کمیاب لذت می‌برد.
• در مورد چیزهایی که می‌خوانند صحبت می‌کنند.
• می‌توانند به صورت خلاصه کتابی که خواندند را به یاد بیاورند.
• ریتم موجود در برخی متن‌ها و وزن موجود در شعرها از علایق آن‌هاست.
• از مکالمه به زبان‌های خارجی و همچنین زبان مادری خود لذت می‌برند.
■برای انکه هوش کلامی کودکتان تقویت شود :
▪︎شرکت در بحث‌ها و گفتگوها به توسعه هوش کلامی کمک می‌کند. پس او را از جمع دور نکنید و بگذارید به حرفایی که زده می‌شود به دقت گوش کند.
▪︎ کودک خود را تشویق کنید تا متون کتاب‌ها را تا حد امکان بخواند. البته این تمرین مربوط به دوران بعد از یادگیری خواندن و نوشتن است.
▪︎او را تشویق کنید تا کارهای خلاقانه خود را توسعه دهد. مثلا اگر ایده‌ای به ذهنش رسید انرا عملی کند.
▪︎با اینکه این روزها نوشتن نامه بسیار نادر است، اما این راهی خوب برای بهبود مهارت‌های ترکیب‌بندی است.

▪︎معمولا بعد از یادگیری زبان مادری، شروع یک زبان جدید را شروع می‌کنند. انگلیسی هم اصولا اولین زبانی است که به کودکان یاد می‌دهند، زیرا با یادگیری آن می‌توانند با اکثر مردم دنیا ارتباط برقرار کنند.یادگیری زبا جدید هوش کلامی را افزایش میدهد.

▪︎به عنوان والدین میتوانید هر روز یک کلمه جدید را با کودک خود کار کنید تا دایره لغات قوی‌تری برای او بسازید و هوش کلامی او را افزایش دهید. همچنین کودکان خود را تشویق کنید تا آن‌ها را در بحث با شخص دیگری استفاده کنند.

یک روش موثر دیگر برای بهبود هوش زبانی کودک گفتگو است. از هر فرصتی برای صحبت در مورد موضوعات مختلف با آن‌ها استفاده کنید.
■ موضوعات هوش کلامی
1. معناشناسی:
ابتدا معنای کلماتی را که استفاده می‌کنید به خوبی بشناسید و از کلمات صحیح در جای درست استفاده کنید.
2. آواشناسی:
طبیعی است که اگر جملات را با لحن و آوای درستی تلفظ نکنیم قطعاً منظورمان را به خوبی به مخاطب نخواهیم رساند.
3. توانایی در جمله سازی:
جمله سازی را شاید بتوان مهم ترین موضوع هوش کلامی در نظر گرفت.یعنی چینش درست کلمات در یک جمله.
4. کاربرد کلمات:
بعضی لغات هستند که چند معنا دارند و اگر ندانیم چگونه باید از آن ها استفاده کنیم، ممکن است باعث سوءتفاهم شود.
■بازی هایی که هوش کلامی را تقویت میکند:
جمله سازی
یکی از بازی های موثر در تقویت هوش کلامی جمله سازی است. ما کلمه ای را انتخاب میکنیم و از کودک می خواهیم که با آن جمله ای بسازد. کودک تلاش می کند با استفاده از کلماتی که در دایره واژگان خود دارد و با رعایت ترتیب آن ها را کنار هم گذاشته و جمله ای بسازد و آن را برای ما بگوید.
بازی گل یا پوچ
از کودک خود بخواهیم یک وسیله مثل مداد یا پاک کن یا….پشت سر خود قایم کند و برای ما از جنس،کارکرد،رنگش بگوید تا ما حدس بزنیم چه چیزی را قایم کرده است.این کار مهارت توضیح دادن را در کودک تقویت میکند.
بازی کلمات بهم ریخته
ما می توانیم یک جمله را در ذهن خود انتخاب و با جابه جا کردن کلمات و عبارات آن، از کودک بخواهیم تا کلمات را مرتب کرده و جمله صحیح را برای ما بازگو کند، بهتر است اول جملات ساده تر باشد بعد به مرور وقتی توانایی کودک افزایش یافت جملات را طولانی تر کنیم.

زنجیره کلمات
می توانیم یک جمله طولانی را برای کودک به صورت آرام و کاملا شمرده بگوییم و از او بخواهیم تا آن جا که می تواند، جمله را به خاطر سپرده و آن را عینا برای ما بگوید.
نامه نگاری
به کودکان خود یاد دهیم برای دیگران نامه بنویسند و همین کار را ما برای کودک خود انجام دهیم.

بازی پانتومیم
افراد به دو گروه تقسیم می شوند. یکی از گروه ها واژه، اصطلاح یا جمله ای را انتخاب کرده و به فردی از گروه دیگر که وظیفه اجرای آن را به عهده دارد انتقال می دهند. این فرد نیز بدون استفاده از کلام و همچنین اشاره مستقیم تنها با زبان بدن و مهارت های غیرکلامی می بایست هم گروه های خود را راهنمایی کند تا واژه یا جمله انتخابی تیم رقیب را حدس بزنند.
مشاعره
یکی از بهترین بازی ها و سرگرمی ها برای تقویت آواشناسی به عنوان یکی از مهم ترین مولفه های هوش کلامی مشاعره می باشد.