محلول چیست؟مخلوط چیست؟(علوم تجربی پایه چهارم)

هر چیزی که در اطراف ما وجود دارد ماده نام دارد که در ۳ گروه قرار می گیرد.
۱) جامد :شکل ثابت و معینی دارد مانند کتاب
۲) مایع :شکل ثابت و معینی ندارد و در هر ظرفی که بریزیم شکل آن را به خود میگیرد.
۳) گاز:شکل مشخصی ندارد و در همه جا پخش است.
▪︎مخلوط :هر وقت دو یا چند ماده را روی هم بریزیم به طوری که خاصیت آنها تغییر نکند و قابل جداسازی باشند به آنها مخلوط می گوییم. مثلاً اگر در ظرفی نخود بریزیم بعد لوبیا بریزیم و هم بزنیم آیا ویژگی های آنها تغییر میکند؟
مخلوط ها به صورت ریختن چند ماده جامد روی همدیگر نیستند و به ۶ صورت هستند:
۱) مخلوط جامد در جامد:مثل مخلوط سالاد یا مخلوط آجیل
۲) مخلوط جامد در مایع: مثلاً مخلوط شکر در آب
۳) مخلوط جامد در گاز: هرگاه ماده ای جامد در ماده گازی شکل قرار بگیرد مثل گرد و غبار
۴) مخلوط مایع در مایع: مثل آب و روغن را وقتی باهم مخلوط کنیم.
۵) مخلوط گاز در مایع: مثل نوشابه های گازدار
۶) مخلوط گاز در گاز: وقتی چند گاز مختلف در یک محیط جمع می شوند مخلوط گاز در گاز ایجاد میشود.

▪︎ انواع مخلوط:
۱) یکنواخت (محلول): هر زمانی دو یا چند ماده متفاوت را باهم قاطی کنیم و مخلوطی که به دست می آید ظاهرش یکنواخت باشد آن را محلول می گوییم مانند نمک در آب.
۲) غیر یکنواخت: اگر دو یا چند ماده متفاوت را باهم قاطی کنیم و مخلوطی که به دست می‌آید ظاهری یکنواخت نداشته باشد آن را مخلوط غیر یکنواخت می گوییم مانند مخلوط ذرات تخم شربتی در آب.

وقتی یک ظرفی داشته باشیم که پر از لوبیا و نخود باشد ما می توانیم نخود ها را از لوبیا ها جدا کنیم ولی اگر یک ظرف آب و نمک داشته باشیم چگونه میتوان نمک ها را از آب جدا کرد؟
۱) روش صاف کردن: با استفاده از صافیها می توانیم مواد سازنده بعضی از مخلوط ها را از هم جدا کنیم.
۲) روش تبخیر :وقتی آب و نمک را روی گاز میگذاریم و گاز را روشن میکنیم آب تبخیر می شود و نمک ها کف ظرف باقی می ماند.
۳) روش سرریز کردن :مثلاً هنگام شستن برنج، برنج ها در کف ظرف ته‌نشین می‌شود و آب بالای آن قرار می گیرد.